Ik ben naar twee sessies over robots geweest, mede omdat ik te lui was om naar een andere zaal te gaan en mij weer in een rij te begeven. Dit waren de sessies ‘From one robot to many’ en ‘The robots are coming’. Kort over de eerste, die ging over Cozmo, een speelgoedrobot van enige kwaliteit. Die kan je ‘intelligent’ noemen, hij bevat ruim een miljoen regels code, heeft vele sensoren, 360 onderdelen en ‘zicht’. De Cozmo komt met een uitgebreide system developer’s kit (SDK) waarin bijvoorbeeld functies zitten als ‘herken gezicht’. Daarmee was het een 9-jarige gelukt om een Cozmo te programmeren zodat die bij de binnenkomst van haar moeder (=herkend gezicht) een bepaald deuntje af ging spelen. Dat werk. Belangrijker nog, er zijn inmiddels verschillende SDK’s gemaakt voor de Cozmo, en die worden uitgebreid. Het is een soort van open source robot, waar hobbyïsten, onderwijzers en researchers mee klussen en dingen aan toevoegen. Het is een evoluerend platform. Ik vond het imposant. En het kost ongeveer niks. Check maar eens op YouTube.
De andere sessie over robots was niet praktisch, maar een brede historische schets van ‘technological displacement’, die al duizenden jaren gebeurt. Steeds weer wordt menselijke arbeid vervangen door machines. De spreker, Math Rendall van OTTO, wierp de vraag op: is de huidige golf van automatisering, die van robots en AI, echt anders dan die vorige golven – weefmachine, auto etc. – of ‘gewoon’ een nieuwe verschijning van een terugkerend patroon? Is er niks aan de hand? Gaat deze golf ook gewoon geabsorbeerd worden (d.w.z. werk gaat verloren, maar er komt nieuw werk voor in de plaats); of is dit echt een breuk, en gaan er dingen verloren die niet vervangen worden? By the way, dit is ook de hoofdvraag van het fraaie boek ‘The second machine age’ van McAfee en Brynjolfsson, wat ik warm aanraad. Rendall vatte het samen als: ben je optimist, of pessimist? Hij gaf geen antwoord, hij pretendeerde ook niet meer dan vragen en overwegingen aan te reiken. Dat deed hij prima, het was onderhoudend, prikkelend en fact-based. Met erg goede sheets, waarvan ik er enkele heb (gefotografeerd), maar die passen hier niet. Ik hoop dat zijn presentatie publiek wordt.
(Ik herhaal hier wat me vanochtend tijdens het ontbijt te binnen schoot: men zou van alle presentaties bij SXSW alle sheets moeten fotograferen en die moeten delen, ergens online. Dat zou voor iedereen handig zijn. De organisatie en de sprekers hier stellen vrijwel niks ter beschikking. Er wordt wel heel veel geschreven en getweet, maar een samenhangende verzameling sheets – die is er nog niet. Ik ben oud en lui: wil iemand dit svp even oppakken?)
Ik ga zijn cijfers hier niet herhalen. Ze kwamen van https://visualizingeconomics.com/ en elders. Maar de kern was: technological displacement is van alle tijden. Hij schetste verdwenen beroepen, zoals daar zijn:
pin setter (bij bowling),
knocker-upper (een ‘porder’, die mensen wakker maakt),
ice cutter,
log driver (voor boomstammen),
factory lector,
rat chatcher en
computer (mensen die rekenwerk doen!).
Die zijn dus allemaal weg. Maar daar zijn andere banen voor gekomen, en de produktiviteit is gestegen en gestegen. Hij schetste ook welke beroepen denkelijk gaan verdwijnen, de komende 10-20 jaar. Dat is genoegzaam beschreven en redelijk voorspelbaar.
Van deze man ook: laten we niet zo angstig-gespannen doen over robots, ze zijn er al lang. Dat ging niet zozeer over de arbeidsmarkt, maar over de onheilsprofetieën, het naderende Armageddon waar ik mij gisteren al aan ergerde. Ze zijn niet zo grimmig als films en boeken suggereren. Dit gaat er bij mij in als Gods woord in een ouderling. Hij zei: je hebt al jaren robots, bijvoorbeeld je wasmachine. Autofabrieken en melkveebedrijven staan vol met robots. Sommige stofzuigers zijn robots. Enzovoorts. Een ander beeld van robots dus. Weg met de Terminator! (op een andere manier denkt Trump dit ook). Hij ging in op de vraag waar robots het meeste werk gaan vervangen; en waar die robots dan vandaan komen. Daar zaten enkele voor Amerikanen onprettige observaties bij, zelfs voor wie in ‘reshoring’ (a la Trump) gelooft. Er worden namelijk nauwelijks robots in de USA gemaakt. Er werd wat gespannen gekeken in de zaal. Hij maakte het nog iets complexer door af te sluiten met de vraag: moeten we niet eens gaan praten over een universal basic income (UBI)?
De dag sloot ik af met de huisgenoten, bij de documentaire ‘Kim Dotcom: caught in the web’. Erg goed. Een ander beeld dan wij dachten. Aanrader. En film kijken in de bios hier, dat doe je met een groot glas bier en pizza. Prima!
Michiel Buitelaar