Journalisten horen een goede boterham te verdienen. Daar zijn de meeste mensen het over eens, maar in praktijk blijkt dat een lastig verhaal. Journalisten hebben vaak te maken met steeds minder betalende opdrachtgevers, door tegenvallende reclame-inkomsten en een publiek dat niet gewend is om voor online digitale content te betalen. Katalysis wil journalisten helpen met een eenvoudige plugin op WordPress waarmee je een betaalknop aan je content kunt toevoegen. De onderliggende technologie is de blockchain.

Founder Eveline Klumpers is zelf geen journalist. “We zijn begonnen vanuit een fascinatie voor digitaal eigenaarschap: hoe werkt iets online. Hoe kun je zeggen dat iets van jou is? We hebben een kleine bibliotheek gebouwd: een app. Daar hebben we wat e-booken ingezet en zijn gaan kijken hoe je een digitaal e-book kunt uitlenen. Zo zijn we begonnen, maar een e-book lezen kost een aantal weken en aangezien ons businessmodel een transactiefee is schiet dat niet erg op. Toen dachten we: laten we ook eens gaan kijken naar artikelen.” Die artikelen kunnen via de blockchain een eigenaar krijgen, de schrijver, zodat duidelijk is wanneer er wordt betaald naar wie het geld toe vloeit.

“Waarde koppelen aan de eigenaarschap van de content”

Klumpers ziet de betaalknop niet als een eindoplossing. “Voor ons is het allerbelangrijkste dat we de waarde koppelen aan de eigenaarschap van de content. Daar gaat het om. Een lezer interacteert op dit moment met de voorkant via een betaalknop. Ik ben daar zelf geen fan van, want je moet elke keer mentaal een afweging maken: wil ik wel of niet betalen. Dat is toch elke keer een drempel. We gaan ook abonnementsmodellen toevoegen, maar dan moeten we wel goed nadenken over een eerlijke manier om de inkomsten te verdelen over de mensen die in het abonnement zitten.” Freelancers kunnen heel eenvoudig samenwerkingsverbanden sluiten. Ook is het mogelijk om een andere waardeverdeling dan 50/50 toe te passen.

Katalysis werkt op dit moment alleen op WordPress en de publicerende partij moet zich aansluiten bij Katalysis, zoals Reporters Online heeft gedaan. Betaling vindt plaats in euro’s en verloopt via Ideal.  Dit om niemand af te schrikken. “We willen zo dicht mogelijk bij de geldende praktijk blijven. We willen wel stapje voor stapje gaan veranderen, maar daar zijn we nu nog niet. Cryptocurrencies zijn ook niet betrouwbaar qua waarde, ze schommelen hard, en als journalist wil je geld verdienen en je wilt niet de ene maand wel je huur kunnen betalen en de volgende maand niet omdat die munten te veel in waarde schommelen.” Katalysis ontvangt 20% transactiefee van elk bedrag dat wordt overgemaakt en nog eens 10% gaat op dit moment naar Reporters Online.

“ Mooie positie in Nederland  bewerkstelligen”

Katalysis is op dit moment nog in beta, maar zal in juli live gaan. “De afgelopen anderhalf jaar hebben we de technologie getest, omdat het zo nieuw is zijn er ook de nodige issues met de blockchain technologie. Nu zijn we klaar om op te schalen en willen we de technologie aan de artikelen gaan koppelen, aan diverse platformen. Ons doel is om in Nederland een mooie positie gaan bewerkstelligen. Parallel daaraan  zijn we in de wetenschappelijke uitgeverij bezig met pilots op internationaal niveau. Uiteindelijk gaat het daar ook om waarde toekennen aan wetenschappelijke artikelen.” De wetenschappelijke wereld lijkt bij uitstel geschikt voor een koppeling met de blockchain. Vaak komen artikelen pas tot stand na heel complexe vormen van samenwerking. “Dat is persoonlijk mijn fascinatie met blockchain technologie is dat je verschillende partijen kunt laten samenwerken die normaal gesproken die samenwerking niet aankunnen. Dat is een uitdaging.”

Katalysis is helaas niet de oplossing voor ontmaskering van fake news. “De blockchain kan zelf niet nadenken. Je uploadt als  journalist een artikel, die registratie hebben wij. Wanneer het verhaal fake blijkt te zijn dan kunnen wij de hele stroom waar het artikel is geweest terughalen, maar an sich of een artikel fake of niet fake is  dat kunnen wij niet met een blockchain detecteren of voorkomen. We kunnen het wel flaggen: dit is waarschijnlijk niet correct.” De grote vraag is: gaat Katalysis het redden? Is dit de oplossing waar de journalistiek en dan met name de freelancende journalist al zo lang oo zit te wachen? Klumpers heeft goede hoop. “Ondanks vele initiatieven is niets de holy grail gebleken en ik weet zeker dat wij gaan zorgen dat wij dat wel zijn. Het is zo belangrijk dat content op waarde wordt geschat. Of het nu om geld gaat of reputatiewaarde….het is heel erg belangrijk.”

(Een verslag van @daalder)

De afleveringen van Top Names zijn via Soundcloud en iTunes als podcast beschikbaar dankzij sponsoring van  Merchandise.