Dankzij de apps Meerkat en Periscope is het sinds kort echt makkelijk om live vanaf je mobiele telefoon video te streamen. Dat werkt heel simpel: appje downloaden en filmen maar. Waar ook ter wereld, wat er ook gebeurt. Met potentieel direct publiek, omdat de app je Twittervolgers een notificatie van de stream laat zien. Een stream die soms heel banaal kan zijn. Zo is het op Periscope hip om de inhoud van je koelkast te laten zien. Maar tegelijkertijd onderzoekt de NOS al serieuze journalistieke toepassingen. Van een kijkje achter de schermen op de redactie op verkiezingsavond tot de aankomst van Merkel en Hollande na de crash van het German Wings vliegtuig. En gebruikt Madonna Meerkat voor de primeur van haar nieuwste video. 

“Live is zoveel logischer dan het vijf jaar geleden was. Dat zie je bij de NOS al bij tv uitzendingen.Ook al gebeurt er niks en wachten we ergens op, dan willen mensen dat live zien. Als we dan van zender zouden gaan met tv of geen stream meer zouden hebben op internet dan worden mensen gek, dan worden ze boos! Een brand om de hoek of het wachten voor de deur waar achter politici aan het vergaderen zijn, mensen willen dat meemaken. Het mooie is nu: die apps komen op een tijd dat het op z’n plek valt.” Aan het woord is Elger van der Wel, coördinator van het NOS Lab. Vandaar dat er op dit moment sprake is van een zekere opwinding onder de digitale voorhoede. Kon je met Twitter al contact hebben met de hele wereld, dankzij Periscope of Meerkat is dat contact nu echt 100% live. “Je kunt erbij zijn als iets gebeurt waar dan ook ter wereld. Dat vind ik fascinerend.”

“Met één druk op de knop heb je gewoon een live uitzending”

De timing draagt bij aan het succes, maar ook het gemak is een aanjager.  “Het is zo toegankelijk: met één druk op de knop heb je gewoon een live uitzending die hangt aan social media. Dat maakt het gewoon gaaf.  Je hebt meteen volgers. Je hebt meteen een community, je hoeft er niks voor te doen”, aldus Stef van der Ziel de man achter Streamzilla, één van de eerste Nederlandse streaming partijen. Bang voor concurrentie voor zijn eigen bedrijf is hij niet. “Waar dit een concurrent voor is, is voor bedrijven als Livestream en YouTube live. Diensten die op dit moment op een veel moeilijker manier live streaming diensten aanbieden aan de onderkant van de markt waar het gratis of heel goedkoop moet zijn. Want daar gaat het om: dat je als consument gewoon zelf live kan streamen. Dus dit is de ultieme democratisering die plaats vindt. Wij zitten heel erg op de business to business kant, dus voor ons zie ik geen bedreiging.”

Michiel Frackers van Dutch Fellows experimenteert met Periscope. Hij bespreekt dagelijks de nieuwste technologische ontwikkelingen. “Ik zoek in 20 minuten wat links bij elkaar die ik relevant vind, dus 5 onderwerpen waar ik het over ga hebben. Die Twitter ik vooraf en na 20 minuten stop ik. Iedereen heeft 20 minuten op een dag: ik ben Obama niet of zo. Dus op werkdagen, op wisselende tijden, hou ik dat vol.” Frackers is vooral enthousiast op de interactie die direct kan plaatsvinden. “Mensen kunnen direct reageren. En ik kan op mijn beurt dingen die ik binnenkrijg via bijv oorbeeld Twitter ook laten zien. En de mensen die in die chat zitten zijn allemaal mensen op een bepaald niveau in het bedrijfsleven die met innovaties bezig zijn, want anders ga je echt niet naar mij zitten kijken. Dat selecteert zichzelf heel makkelijk uit.” Michiel Veenstra gebruikt Meerkat om luisteraars van zijn programma op 3FM een kijkje achter de schermen te gunnen. ” Ik heb eerder ook wel eens een Google Hangout aangezet tijdens mijn programma, omdat er ook allemaal webcams hangen en je dan dus ook hoort wat er tijdens een plaat gezegd wordt in de studio, dat vind ik grappig. Het is een extra mogelijkheid om te laten zien dat wat we bij 3FM doen echt en super toegankelijk kan zijn. Maar nu met Meerkat en Periscoop werkt het nog beter, je hebt gelijk de link op Twitter, mensen kunnen gelijk inschakelen. Het is een extra laagje op de live uitzending.”

“De copyright wedloop wint het niet van de techniek”

Met de eerste experimenten wordt ook direct duidelijk wat er nog mist. Zo is de Meerkat stream alleen live te volgen en niet op te slaan, iets dat Periscope wel al geregeld heeft. Voor beiden geldt: waar blijft de curatie? Wie gaat je vertellen welke stream je wel of niet moet gaan volgen? ‘Geofencen’ is ook nog niet mogelijk, maar je kunt in de app wel zien waar er bij jou in de buurt vandaan uitgezonden wordt. Een optie die mogelijkheden biedt voor lokale media. “At5 in Amsterdam rijdt bijvoorbeeld al 2 jaar rond met auto’s waarmee ze direct live kunnen streamen. Maar dat betekent echt rondrijden en als er dan een brandje is dan zetten ze die camera erop en dan hebben ze een livestream. Daar zijn veel mensen aan verknocht. Nu hoeven ze het niet eens meer zelf te doen, want het publiek kan het ook. Dus dat is veel makkelijker en goedkoper: geen auto meer met veel apparatuur erin, alleen een telefoon met een netwerk verbinding.” Die moet het dan wel doen op het cruciale moment natuurlijk. Maar dat live uitzenden simpeler wordt staat buiten kijf. Wat soms binnen een professionele nieuwsorganisatie ook lastig kan zijn. Wie bepaalt nog of er iets wel of niet kan worden uitgezonden?

Een vraag die zeker ook geldt wanneer er rechten in het geding zijn. Concerten of voetbalwedstrijden kunnen ook met groot gemak live getoond worden. Het lijkt een gelopen race. Waar je vroeger als organisatie nog kon optreden tegen een paar illegale filmers, is het stoppen van filmen met een mobiele telefoon vrijwel onmogelijk. “Die copyright wedloop wint het niet van de techniek.” Zelfs al zou je techniek kunnen ontwikkelen die een voetbalwedstrijd kan herkennen, dan kan de techniek niet weten of daarmee rechten worden geschonden. De komende tijd is een periode van een zekere anarchie. “Ik ben heel blij dat er nu meerdere partijen op springen die dit doen, zodat ze elkaar ook een beetje scherp houden. Aan de ene kant wil ja natuurlijk alles kunnen uitzenden wat je wilt, aan de andere kant hebben mensen rechten te beschermen. Het wordt gewoon heel spannend en erg leuk: het is weer een nieuwe fase”, aldus Van der Ziel. Waar alle gasten het in ieder geval roeren over eens zijn: live video kunnen streamen is absoluut een blijver. Met welke app dan ook. “Het is net als met social media: het is gewoon de volgende stap.”

(Een verslag van @daalder)

De afleveringen van Top Names zijn via Soundcloud en iTunes als podcast beschikbaar dankzij sponsoring van Merchandise.nl.