Geboorteplaats onbekend. Dat staat te lezen op het rijbewijs van Tey el Rjula. Niet dat hij niet weet waar hij geboren is, maar hij kan het niet bewijzen. In 1990 werden in zijn geboortestad Koeweit de bevolkingsregisters gebombardeerd. Zijn enige papieren kopie raakte hij kwijt tijdens een bombardement in Beirut, waar hij samen met zijn vader naartoe was gevlucht. “Hierdoor groeide ik dus op zonder geboortecertificaat”, aldus El Rjula. 

In 2012 begon ik me in tech te verdiepen en ontdekte ik een protocol ‘bewijs van bestaan’ waar je het bestaan van documenten kunt vastleggen. Ik bedacht: wat als de regering van Koeweit in 1990 geboortes op de blockchain had vastgelegd, dan waren mijn problemen opgelost. Datzelfde geldt voor heel veel vluchtelingen.” Daarmee werd het idee voor zijn huidige bedrijf Tykn geboren. Tykn wil een oplossing bieden waarmee vluchtelingen altijd en overal kunnen bewijzen waar ze geboren zijn waardoor de asielprocedures aanzienlijk kunnen worden versneld.

“Niemand kan de blockchain deactiveren”

Op dit moment is het meer regel dan uitzondering dat mensen vaak maanden zo niet jaren moeten wachten voordat ze weten dat ze in een land mogen blijven of niet. Die periode vol onzekerheid en frustraties kost heel veel geld. Door mensen bij geboorte op de blockchain te registreren komt er een einde aan deze ellende. “Wanneer je mensen bij geboorte registreert op de blockchain dan staat dat voor eeuwig vast. De blockchain heeft veerkracht: het is decentraal en niemand kan de blockchain deactiveren. Dus niemand kan veranderen wat er ooit op geregistreerd is. Zelfs als mensen of regeringen hun afkomst of leeftijd willen veranderen dan is dat niet mogelijk. De technologie heeft ook geen grenzen en daarmee heeft het geen oordeel. Het is open en neutraal, iedereen kan er gebruik van maken ongeacht iemands afkomst of naam. Op basis van al die eigenschappen zou het geweldig zijn als we een crypto-sleutel zouden hebben die is verankerd met jouw persoon waar je op vastlegt wie je bent. Het zou de perfecte identificatie registratie zijn.”

Met het idee wisten El Rjula en een partner het Rockstart accelerator programma te doorlopen. Aanvankelijk lag de nadruk op het registreren van opleidingen. Een kamergenoot van El Rjula in het AZC was hartchirurg, maar had niet de papieren om dat te bewijzen en kon dus slechts aan de slag als vakkenvuller. “Dat was het moment waarop ik dacht hier moet ik iets aan doen en ik besloot naar Startup Weekend te gaan. Daar wonnen we met ons concept van de oplossing voor het opleidings-probleem. Mensen snapten de case en zagen de waarde van onze oplossing. We bestelden daar ter plekke een document uit India voor 50 dollar waarmee we konden aantonen dat iedereen een academische titel kan kopen. Maar het probleem van onzichtbare mensen oplossen is misschien nog wel belangrijker. ” 

“ Kosten terugbrengen tot enkele centen”

Tykn heeft inmiddels in het Rode Kruis een sterke partner gevonden. “Ze investeren geen geld, maar wel hun kennis en ervaring en helpen ons met het vinden schaalbare en praktische oplossingen. Onze proeftuin is Sint Maarten waar we het identificatiesysteem weer opbouwen zodat we betere, snellere en effectievere hulp kunnen bieden. Waarmee ik niet wil zeggen dat het nu niet goed is, maar het kan beter. We kunnen het verbeteren.” El Rjula spreekt ook met leden van de Tweede Kamer, ministers en de marechaussee. Tykn heeft ook een solide businessmodel gevonden. “Wij besparen met onze oplossing veel tijd en daardoor geld en frustraties voor NGO’s zoals het Rode Kruis en regeringen. Op dit moment kost het 2 dollar per persoon om een vluchteling te registreren, wij kunnen die kosten terug brengen tot enkele centen. Nu we steeds meer partnerships aangaan zien we dat er één schakel mist vandaag de dag en dat is educatie. Dus wij bieden ook masterclasses aan. Privé-trainingen en workshops op ons kantoor in Leiden voor politici, rechters, regelgevers en iedereen die verder geïnteresseerd is in blockchain en wat je daarmee kunt doen. “

Er werken inmiddels zes mensen bij Tykn. En er is een investeerder gevonden. Kees Koolen, oprichter van Booking.com, staat garant voor de eerste ‘seed’ ronde. El Rjula is tevreden maar snapt ook dat hij een grote partij nodig heeft om zijn idee verder te brengen. “ Wij bouwen plugins die feitelijk op elke blockchain kunnen werken. Zowel het Rode Kruis , dat al 150 jaar bestaat en buitengewoon betrouwbaar is, en het ministerie van Binnenlandse Zaken staan er achter. Ik verwacht dat het in de komende jaren in praktijk toegepast gaat worden.” Dat houdt Tykn niet tegen om verder te dromen: “Mijn droom is dat ik het identiteitsprobleem op los in vluchtelingenkampen wereldwijd. (…)  Dan kan de procedure direct gestart worden. Hun kennis, ervaring en opleiding kan worden verzameld en gecontroleerd waardoor ze direct welkom zijn in de nieuwe economie waar ze zich melden. Het is de manier om politieke vluchtelingen te scheiden van economische vluchtelingen.”

(Een verslag van @daalder)

De afleveringen van Top Names zijn via Soundcloud en iTunes als podcast beschikbaar dankzij sponsoring van  Merchandise.