Michiel Veenstra is dj bij 3FM. De impact van realtime op de media? De afstand tussen producent en consument is weg, de snelheid waarmee nieuws verspreid is toegenomen en radio leeft meer dan ooit.

Wat is de impact van het realtime web op de media?

“Toen ik radio ontdekte, was de snelste manier om met iemand in contact te komen een briefkaart aan de dj sturen. Dan duurde het een week voor je iets op de radio terughoorde. SMS heeft dat versneld en het realtime web heeft het echt in een stroomversnelling gebracht. Nu is alles realtime. Als er een nieuwe track van de Kaiser Chiefs opduikt, krijg ik onmiddelijk een tip van een luisteraar. Daar vertel ik over in de uitzending, wat luisteraars vervolgens nieuwsgierig maakt. Als we het nummer even later draaien, komen onmiddelijk de reacties binnen. Krijg ik rechtstreeks het gevoel hoe het nummer valt. Realtime luisteronderzoek. Ik krijg een goed beeld van wat luisteraars bezighoudt zonder dat ze dat rechtstreeks aan mij melden. Ik lees mee met mensen en weet dat ze in de file staan waar ik dan op kan inspelen. Ik kan mijn verhaal nu goed toespitsen op de ervaring van het moment. Radio leek eventjes overbodig te worden, want iedereen kan zijn eigen muziek samenstellen via iTunes en Spotify. Maar Spotify kan niet meekijken wat het land bezighoudt en daar op inspelen. Dat kunnen wij dankzij Twitter wel en dat is onbetaalbaar.”

Hoe verwerk je in je programma dat je nu een veel directer gevoel hebt bij wat er leeft bij je luisteraars?

“Mijn programma wordt gemaakt voor een jongere doelgroep en uitgezonden tijdens de huiswerkuren. Als ik iemand zie twitteren: ‘Bleh, Duits, maar wel te gek dat 3FM aanstaat’, dan kan ik dat gebruiken in mijn afkondiging. Het publiek raakt zo persoonlijk betrokken. Het maakt de afstand tussen radiomaker en luisteraar bijna non-existent. Je kunt meelezen met wat ik doe tijdens het liedje omdat ik tweet ‘hè, lekker bakkie koffie’. Je kunt meekijken wat ik doe via de webcam. Je kunt rechtstreeks invloed uitoefenen op wat ik ga draaien en zeggen wat je vindt van wat ik draai. Ik heb echt steeds meer het gevoel dat ik naast mijn luisteraar op zijn studeerkamer zit of in de auto, of waar ze ook zijn. En ik weet waar ze zijn door Twitter.“

Glimmen

Ik ben een fan van de Britse tv-presentator Jonathan Ross. Ik snap ook dat hij niet iedereen kan beantwoorden, maar dat hij het af en toe wel doet, geeft het gevoel van bereikbaarheid.

“Exact, zo is het. Ik kan ook niet iedereen antwoorden, maar ik lees het wel allemaal. En mensen vinden die reacties leuk, want je ziet dan weer tweets langskomen als ‘wow, ik heb een mention van Michiel Veenstra’. Het geldt voor mezelf ook. Ik stelde een vraag aan Pixar-regisseur Lee Unkrich. Toen die antwoordde zat ik echt te glimmen.”

Het moet ook bij je passen …

“Klopt. Maar ik wil volledig transparant zijn. De luisteraar moet het gevoel hebben dat ik naast hem zit alsof we samen liedjes aan het uitwisselen zijn.”

Wat is er niet leuk aan deze realtime revolutie met zijn snelheid en directheid?

‘Het is als maker of zender moeilijker om bepaalde primeurs te claimen. Want als het publiek een track heeft en er over praat, is het nummer uit. Dan kun je niet langer wachten en moet je het nummer ook draaien. Je moet er nu veel meer dan vroeger continu bovenop zitten. Je kunt niet even een dagje niks doen. Ik gebruik Tweetdeck om reacties en bepaalde hashtags op Twitter in de gaten te houden. Natuurlijk gebruiken we Facebook ook om contact te houden, maar dat heeft niet de snelheid en directheid van Twitter.”
“Ik gebruik trending topics omdat ik dan weet dat Nederland bloedchagrijnig is door een treinstoring in Utrecht of blij is omdat de zon schijnt. Ik zeg dan niets letterlijk over de trending topic, maar laat aan mijn opmerkingen horen dat ik weet wat er gaande is. Ik spreek dan eventjes puur de taal van wat er leeft. Dat is goud. Het is echt Being John Malkovich in het zestien miljoen kwadraat. Dat is zo mooi.”

De wereld als platenkast

Jij twittert met een persoonlijke toon, maar niet over persoonlijke zaken.

“Wel soms over hobby’s anders dan radio en muziek, omdat dat bij de publieke persoon hoort die ik ben. Ik kies met mijn tweets voor onderwerpen die algemeen zijn, die iedereen meemaakt of zich kan voorstellen. Daarnaast gaat het natuurlijk over muziek. Over nieuwe tracks, mooie mashups, dingen waarvan ik denk dat mensen ze willen delen en het dus bijdraagt aan het beeld van Michiel Veenstra die ook een beetje voor je in de gaten houdt wat er op internet gebeurt.”

Zo help jij de luisteraar, helpen zij jou ook?

“Ja, zeker. Ze tippen over nieuws en nieuwe muziek, vaak maanden voor tracks uitkomen. Vroeger draaiden we alleen tracks van goede geluidskwaliteit, nu pakken we alle diensten mee. We draaien van YouTube, van Spotify, de hele wereld is onze platenkast. Het is onzin om te wachten totdat de platenmaatschappij een keer met een liedje komt als het al op internet rondzoemt. Zoals Azealia Banks of Skrillex. Zalen verkopen uit, tracks worden oneindig veel keer bekeken en beluisterd en daarna komt de echte release pas. Als iemand een nummer te gek vindt, vindt die echt wel een manier om dat liedje op zijn harde schijf te krijgen. Dan gaat hij niet wachten tot het maanden later een keer wordt uitgebracht. Dat werkt zo niet meer. Het distributiemodel is een aandachtspuntje voor de muziekindustrie.”