Het complete internetlandschap is veranderd en de spelregels veranderen mee. Fans en klanten luisteren liever naar elkaar of naar schrijvers dan naar boodschappen van uitgeverijen of boekhandels. Lezers integreren de nieuwe spelregels in hun dagelijks leven terwijl uitgeverijen er nog steeds krampachtig van weg blijven. De lezer is mondiger en machtiger geworden, dat staat vast. Het liefst wil de lezer een directe relatie met de schrijver.

De komende tijd hebben lezers behoefte aan een ‘likeable’ schrijver waar ze graag door gezien, ondersteund en gehoord worden. Dialoog is hierbij het toverwoord. De lezer wil in het ecosysteem als ‘mens’ behandeld worden. Het maken van de daadwerkelijke connectie en het communiceren met de lezer is waar het in het ecosysteem over gaat.

Dat vereist een fundamenteel andere houding in relatie tot de diverse partijen in het ecosysteem. Niet alleen tot de sociale netwerken, maar ook tot de individuen en de nieuwe diensten die op het internet zijn ontstaan. Waar voorheen de nadruk binnen samenwerkingsverbanden heeft gelegen op concurreren en beschermen, ligt de nadruk nu op samenwerken. Luisteren, participeren en anticiperen op data die ontstaat in zogenaamde ‘conversaties’ en ‘interacties’. Deze data moet worden opgeslagen, geanalyseerd en gerelateerd aan de data die een schrijver zelf (en anders zijn uitgever) bezit om zijn online reputatie te beheren.

“Een online reputatie wordt mede ook opgebouwd door wat er op internet te lezen valt ”

‘Reputatie is de weerslag van een reeks van eigenschappen, die spontaan met een persoon, een organisme of een voorwerp geassocieerd worden. Gaat het hoofdzakelijk om negatieve eigenschappen dan is er sprake van een slechte of kwade reputatie. Gaat het daarentegen om overwegend positieve eigenschappen dan is de reputatie goed. Een reputatie is dus een kwestie van perceptie en kan verschillen naargelang de opvattingen van de waarnemer of de kringen waartoe die behoort’, zo lezen we op Wikipedia.

Een mooie analoge benadering, maar nu naar de digitale benadering. Een online reputatie van een schrijver zegt iets over de mate van binding van de omgeving met de schrijver. Succesvolle schrijvers zijn in de positie om met hun eigen communicatiemiddelen, content, producten en gedragingen de belangrijkste invloed te hebben op de reputaties die zij bij betrokkenen hebben.

Een online reputatie wordt ook opgebouwd door wat er op internet te lezen valt over jouw als schrijver. Niet alleen de informatie die je zelf op internet plaatst, op bijvoorbeeld je website of in sociale kanalen, maar ook informatie die fans of klanten op internet zetten, bouwt deze vorm van reputatie op. Of je nu muzikant, voetballer, dj, sportmerk, slager, webdesigner, fabrikant of gewoon een individu bent, de online reputatie is voor iedereen van groot belang. Ook al ben je niet bewust bezig met je online reputatie, fans of klanten hoeven maar iets over jou of jouw product op internet te plaatsten en je online reputatie is een feit. Zonder dat je het weet, maar wel voor iedereen zichtbaar.

Een goede online reputatie draagt bij aan het online succes, en kan bijdragen aan een offline en online groei van fans en lezers. Wees je bewust welke informatie op het internet staat over jouw als schrijver. Een goede online reputatie betekent immers dat jouw digitale merkwaarde toeneemt.

Schrijvers die hun digitale landschap tijdig inrichten en daarmee hun eigen ecosysteem gaan beheersen binnen het gehele internetecosysteem, zullen in de nabije toekomst meer waarde gaan opleveren. Niet alleen omdat de traceerbaarheid en ‘Return on Investment’ van hun marketingactiviteiten hoger zal liggen dan van bedrijven die nog aan offline marketing doen, maar ook omdat deze schrijvers, al dan niet bewust, toegang krijgen tot de data van segmenten waarin ze opereren en dus waardevolle groepen om zich heen verzamelen.

“Dankzij online marketing kan het marktpotentieel aanzienlijk worden vergroot”

Een nieuw soort waarde die is ontstaan heet sociaal kapitaal. Het geheel van feitelijke en potentiële middelen, die voortvloeien uit de offline en online aanwezigheid in sociale netwerken en in ‘communities’, zorgen voor waarde. Er ontstaan allerlei nieuwe indices naast bestaande indices, die aanvullende inzichten geven. Zo worden ‘invloed scores’ steeds belangrijker naarmate ze de drempel van nauwkeurigheid bereiken. Ze geven de potentie van een merk aan en vormen daarmee een nieuwe digitale (wellicht wel financiële) waarde. We dienen zo langzamerhand te accepteren dat deze indices er zijn en dat merken ten opzichte van elkaar in lijsten worden geplaatst, zoals bijvoorbeeld de lijsten van het Nederlandse Rankingz.

Omdat Facebook op basis van jouw gegevens en gebruikspatronen doelgerichte advertenties kan verkopen, is er een bepaalde waarde aan een Facebook-pagina te koppelen. De waarde van jouw Facebook-pagina is uit te rekenen. Enkele bekende benaderingen uit de traditionele marketing kunnen namelijk worden toegepast op social media. Neem bijvoorbeeld advertentiewaarde, zoals omschreven in ‘vanAnaloognaarDigitaal.nu’.

Het moge duidelijk zijn dat bij online marketing via het internetecosysteem kasstromen beter meetbaar worden dan bij offline marketing (bijvoorbeeld een direct mailing of via het uitluisteren van een connectie met een fan of klant). Bovendien kan het bereik nog eens extra toenemen doordat fans en klanten met elkaar hun sociale leven willen delen. Niet alleen de eerste gebruikers worden bereikt, maar ook hun vrienden en diens netwerken. Het marktpotentieel wordt hiermee aanzienlijk vergroot. Daarnaast wordt online marketing veel transparanter en beter meetbaar dan voorheen dankzij geavanceerde meetinstrumenten.

“Kapitaalvernietiging”

De rasse voortschrijding van het (mobiele) internet, de opkomst van social media en de ontwikkeling van het aantal met internet verbonden apparaten geeft schrijvers een extra mogelijkheid om hun huidige en toekomstige lezers te volgen en te bereiken. Er kan een directe relatie aangegaan worden, welke bij de traditionele offline marketing niet heeft bestaan. De stap die schrijvers moeten nemen, is data verzamelen en (zo nodig laten) analyseren om daarna een vervolgstrategie of compleet nieuwe (marketing)strategie op te zetten. Met als doel toekomstige inkomsten te laten toenemen.

Als donderslag bij heldere hemel kondigde Nico Dijkshoorn het einde van zijn Twitter-account (oftewel zijn ‘Twarakiri’) aan in navolging van een slechte grap over Nelson Mandela. Op zijn blog viel te lezen: ‘Thuis las ik op Twitter dat Nelson Mandela was overleden en ik zocht op zijn naam. Ik zag minimaal dertig keer de voor de hand liggende grap ‘Hoofdpiet is dood’ voorbijkomen. Zo maken wij grappen in Nederland. Zouteloos. Ik zei daar iets van op Twitter en daarna dachten 250.000 gekken dat ik de grap zelf maakte. Kortom, het is wel even genoeg geweest. Twitter was ooit iets nieuws. Spannend. Nu is het de zoveelste chatbox vol anonieme schreeuwers. Ik ga het eens anders doen. Meer schrijven op deze site. Voor iedereen die mij volgde en daar plezier aan beleefde: dank jullie wel.’

De verwijdering zou betekenen dat Dijkshoorn een netwerk van meer dan 250.000 volgers, opgebouwd met zijn taalkunsten, om zeep helpt. Een snelle schatting van de potentiële waarde volgens het rekenmodel van DDMCA en P.I.M leert dat hij op dat moment zo’n 4 miljoen euro aan potentieel kapitaal vernietigt. Overigens blijkt al snel na de berichtgeving in de traditionele media over de verwijdering van Dijkshoorn’s Twitter-account dat het account nog steeds actief is. Gelukkig voor Dijkshoorn, een publiek van meer dan 250.000 mensen bij elkaar verzamelen om zomaar door de plee te trekken zou getuigen van weinig ‘zakelijk’ inzicht. Immers zijn dit de mensen die voor hem in zijn nieuwe businessmodel nu juist belangrijk zijn.

“Een boek is ook data”

Boekdata zijn gegevens betreffende een boek, bijvoorbeeld gegevens over de vorm of de inhoud van een boek, zoals het aantal bladzijden of het aantal in het boek voorkomende illustraties. Ook andere aspecten van het boek, zoals de auteur of de door de uitgever vastgestelde verkoopprijs van het boek, worden tot de boekdata gerekend. Data van boeken wordt in Nederland samengesteld en verzameld door verschillende instellingen, zoals het ISBN-bureau, de Koninklijke Bibliotheek en de Stichting Boek.nl. Goede data zijn voor de vindbaarheid van boeken in traditionele boekhandels, online boekhandels en de bibliotheken van groot belang. Ook voor de vindbaarheid in zoekmachines is data van boeken essentieel.

Viktor Mayer-Schönberger en Kenneth Cukier denken in hun boek ‘De Big Data Revolutie’ dat data zal veranderen hoe we de wereld waarnemen. Volgens hen komt dit omdat we steeds meer gegevens hebben en omdat we steeds meer aspecten van de wereld in digitale gegevens vertalen: dataficatie. De mens is altijd al bezig geweest met het kwantificeren van de wereld om zich heen, maar dat is met behulp van computers en de entree van technologie in ons dagelijks leven alleen maar makkelijker geworden. Alles wordt omgezet in gegevens: boeken worden niet alleen gescand, maar de woorden worden digitaal (en dus doorzoekbaar) gemaakt; locaties worden gegevens door smartphones en sociale interacties worden gegevens door Facebook en Twitter, welke je allemaal aan elkaar kunt relateren.

De Koninklijke Bibliotheek, maar ook Google is druk bezig met het digitaliseren van boeken. De inhoud van boeken wordt hiermee ook data. Zo kun je dan ook snel hele passages uit boeken vinden en direct met de schrijver in contact komen mits de boekdata in orde is en de schrijver een online ecosysteem met relevante informatie biedt.

Lees ook

Bronnen: Wikipedia, Doeland’s Digitale Wereld, DDMCA, vanAnaloognaarDigitaal.nu, Ger Hofstee, Podium, Kluun, Volkskrant, Publishr, Atos, Rosalinde Mulder, Jonge Schrijversavond, Yune, Robbert Doggers.