De zakelijke inzet van sociale media… Heel eerlijk: de laatste tijd ben ik er wel een beetje klaar mee. Waarom lijken nog maar zo weinig professionals te snappen wat er precies bedoeld wordt met de zakelijke inzet van sociale media? Waarom verzanden we iedere keer in een semantische discussie, waarin wordt gesmeten met termen als content marketing, conversation management en social business? En waarom worden sociale media nog maar door zo weinig bedrijven en bureaus gezien als wat ze zijn? Gewoon: middelen. Niet een doel op zich, maar een middel. Een middel dat mensen kunnen gebruiken om de communicatie en de relatie met andere mensen te verbeteren. Relaties die in een zakelijke context (want daar heb ik het over) leiden tot blijere klanten, samenwerkingspartners en medewerkers.
Als je deze vragen helemaal plat slaat en even lekker kort door de bocht gaat, is de oorzaak heel simpel: bestuurderschap en eigenaarschap zijn binnen veel bedrijven niet besloten in dezelfde groep mensen. En omdat de aandeelhouder liever vandaag dan morgen geld wil verdienen of omdat de partner onder druk staat om zijn lening bij de bank af te lossen, krijgt de bestuurder niet of nauwelijks de kans om zich te focussen op wat er op de lange termijn echt goed is voor zijn organisatie. En zo worden er allerlei moeilijk te verklaren beslissingen genomen; richting klanten, leveranciers en medewerkers. Als voorbeeld noem ik een grootgrutter die eenzijdig het contract met haar leveranciers aanpast of een warenhuis dat extra vestigingen opent om een scherpe kwantumkorting in China te kunnen bedingen.
Tegelijkertijd ontstaan er allerlei tussenlagen en (hiërarchische) structuren binnen organisaties die er aan de ene kant voor zorgen dat de top steeds verder bij de werkvloer en de klant vandaan komt te staan en aan de andere kant dat de organisatie steeds meer verkokert raakt, medewerkers zich terugtrekken in hun eigen silo en zichzelf alleen nog maar verantwoordelijk voelen voor hun eigen werk. Klinkt bekend?
Tja, het is nu eenmaal vaak de werkelijkheid binnen gevestigde organisaties. En – heel eerlijk – dat is ook niet zo vreemd, want de belangen binnen bedrijven zijn nu eenmaal met elkaar verstrengeld geraakt. De meeste organisatie zijn geen Semco, waar de jonge Ricardo Semler in de jaren ’80 het bedrijf van zijn vader overnam, het grootste gedeelte van alle managers naar huis stuurde en het bedrijf van binnenuit opnieuw opbouwde. Semler vond het belachelijk dat medewerkers in een organisatie werden behandeld als kleuters op de basisschool. Hij gaf zijn medewerkers daarom de vrijheid om hun werk naar eigen inzicht te doen. Met die vrijheid werden alle Semco-medewerkers ook meteen verantwoordelijk gemaakt. Verantwoordelijk voor hun werk, het resultaat en het succes van de organisatie.
Als het goed is, komt Semler binnenkort naar Amsterdam. Het lijkt me geweldig om hem op 15 mei te horen praten over de Semco Way. Tegelijkertijd zie ik ook een uitdaging. Net als dat jouw bedrijf geen Semco is, zijn de bedrijven waar ik voor mag werken, ook geen Semco. Ze zullen dat ook niet worden. Ik geloof ook niet, dat dit een hele realistische route naar succes is. Het lijkt me veel beter, dat organisaties eens goed in de spiegel kijken en eerlijk uitspreken wie ze zijn. Zowel eigenaren, als bestuurders.
“Beste eigenaren, we weten dat jullie geld willen verdienen. Daarom hebben jullie ook in deze organisatie geïnvesteerd. Iets dat we enorm waarderen, anders zaten we hier nu niet. Maar geef ons wat tijd. Tijd om te investeren in onze medewerkers; om hen te helpen beter te communiceren met hun collega’s. We weten dat dit in eerste instantie wat tijd kost, maar geloof ons: op termijn gaat dit besparingen opleveren. En besparingen betekent meer geld voor jullie.”
“Maar laten we ons niet beperken tot de onderlinge communicatie tussen collega’s, beste eigenaren. Geef ons ook wat tijd om onze medewerkers te leren hoe ze beter kunnen communiceren met klanten en potentiële klanten. We kunnen wel met hagel blijven schieten, maar onze klanten verwachten een persoonlijke benadering. Geef ons wat tijd, zodat onze medewerkers relaties met bestaande klanten opbouwen en zij minder snel overstappen naar de concurrent. En laat ons de markt bewerken; relaties aangaan met potentiële klanten, zodat we meer van onze geweldige producten en diensten kunnen verkopen. Iets dat jullie zeker meer geld oplevert.”