Ieder rijpaard krijgt, als het goed is, iedere zes tot acht weken nieuwe hoefijzers. De smid die ze bevestigt laat het paard lopen en past het ijzer aan op gevoel. “De hoefhoek is belangrijk, daarmee heb je invloed op de uitlijning van de botten en daarmee weer op de pezen. Dat wil je zo goed mogelijk houden. Als dat verwaarloosd wordt dan vergroot dat de kans op blessures. Je wilt preventief te werk gaan”, aldus Christel Werkman, directeur van het 110 jaar oude familiebedrijf Werkman Horseshoes. Het bedrijf dat hoefijzers levert besloot het gevoel te vervangen door harde data. 

“Een hoefsmid laat vaak een paard lopen alvorens hij het hoefbeslag verwijdert en er nieuw beslag onder zet. Dat gebeurt allemaal op het oog, maar een paard loopt zo snel dat we niet alles kunnen waarnemen en daarmee soms ook wel signalen missen. Als je kijkt naar een landing in draf dan moet je eigenlijk meer dan 500 frames per seconde kunnen waarnemen. Wij zien er 25 of 30  en in super slomo zie je er 80, maar dat is nog steeds niet genoeg. Daarmee zie je bepaalde finesses niet. Wij zijn gaan nadenken: hoe kun je daar verandering in brengen? We kwamen in aanraking met wetenschappers en heel veel testapparatuur.” Dat resulteerde in de ontwikkeling van sensoren waarmee de beweging van een paard in beeld gebracht kan worden.

“Van scratch een heel product ontwikkeld”

“Er zitten x, y en z sensoren in en die kunnen de beweging meten. Binnen een paar seconde kun je door middel van bluetooth de metingen op je tablet bekijken. Op basis daarvan kun je zien of het hoefijzer goed zit, de juiste vormen heeft en eventueel aanpassingen doen. Je bent geïnteresseerd in verval, in links/rechts, je wilt het zo gelijk mogelijk hebben. Eigenlijk net als wat een orthopeed doet.”

Het klinkt misschien logisch in deze tijd, maar het is niet een vraag die uit de markt kwam. Twee jaar geleden kwam het in beta uit. “We stuitten op heel veel scepsis: dit is niet nodig, ik doe dit werk al vele jaren en heb het niet nodig. Toen zaten er ook nog wat kabels aan en was het ook nog niet goed genoeg. Maar er waren ook een paar smeden die er wel wat in zagen en ermee aan de slag wilden gaan. Dus we voelden dat er potentie was. Daarop hebben we de stoute schoenen aangetrokken en hebben we van scratch een heel product ontwikkeld.”

Die ontwikkeling is in samenwerking met een universiteit en de markt aangepakt. “Er was een enorme leemte. Niet alleen op productontwikkeling, maar ook op data analyse want zo hebben we zelf ook nog nooit naar het paard gekeken. Dus dat betekent in je netwerk en daarbuiten mensen zoeken. Wie kunnen we daarbij betrekken? En zo gaandeweg ideeën opdoen. Je gaat soms ook wel eens de mist in en soms zit je ook echt wel eens in een dal , maar we hebben de punt aan de horizon in beeld gehouden. We staan nu aan het begin van een heel mooi avontuur. We hadden zelf drempels. er waren technische drempels en nu gaan we naar de markt en daar krijg je nieuwe drempels, want ook die mensen zijn niet gewend om met data bezig te zijn. Het zijn ambachtsmannen die gewend zijn om met hamer en aambeeld aan de slag te zijn. Opeens krijgen die mensen elektronica. Daarom hebben we het product ook in nauwe samenwerking met een beta-groep ontwikkeld.”

“Successen in het verleden bieden geen garantie in de toekomst”

Werkman is ervan overtuigd dat dit de juiste stap is voor het familiebedrijf. “We zitten in een verzadigde markt. Er wordt geen groei verwacht. Het aantal paardenclubs neemt alleen maar af. Daar praat je ook over met mensen: hoe zit dat in jouw industrie en hoe ga je daarmee om? Dan denk je wat zou een disruptie voor ons kunnen betekenen en hoe ziet die eruit? Zo ben je daarmee bezig. De ideeën komen vooral door heel veel sparren met anderen, niet door een opleiding. Om je heen kijken, zien wat er gebeurt. Het is wat dat betreft een hele boeiende tijd.”

Met de nieuwe inzichten die dankzij de sensoren kunnen worden verzameld, kunnen op termijn weer nieuwe hoefproducten worden ontwikkeld. “We kunnen benchmarken, je krijgt veel meer inzicht. Er zijn heel veel ideeën. Wij zijn het eerste systeem ter wereld die de landing en de afrol op kan meten. Dan zie je ineens de landing veranderen. Heel veel hoefsmeden die denken een paard landt vlak en dat is niet zo. Sommigen wilden het niet geloven.”

De weg die Werkman Horseshoes is ingeslagen is mede mogelijk gemaakt door het feit dat het een familiebedrijf betreft. “Een familiebedrijf heeft heel veel mooie dingen: informele sfeer, lange dienstverbanden, je bent altijd bezig met de lange termijn in plaats van de korte termijn. Dat zijn de positieve dingen. Maar uiteraard is het ook wel eens ingewikkeld, want hoe je samenwerkt met je familie breng je ook in in je bedrijf. Dus dat is wel eens boeiend.”

De vinding wordt niet direct ingebracht in het hoofdbedrijf, maar wordt er als een startup naastgezet. Zo krijgt het de mogelijkheid om te groeien. Werkman verwacht er veel van. “Successen in het verleden bieden geen garantie in de toekomst. Je moet altijd weer opnieuw blijven kijken en je dingen afvragen. Zeker in deze tijd. Je ziet zoveel bedrijven die een transformatie missen. Je moet altijd je ogen openhouden en ondernemen alsof je nog aan de start staat van een nieuw bedrijf. Zo zijn wij er mee bezig. Als je denkt we zijn er wel  of we hebben het wel voor elkaar dan ben je eigenlijk al te laat. Dan heb je de scherpte niet om de veranderingen en kansen te zien.”

(Een verslag van @daalder)

De afleveringen van Top Names zijn via Soundcloud en iTunes als podcast beschikbaar dankzij sponsoring van  Merchandise.