Dit jaar bestaat de iPhone tien jaar. Het eerste model werd aanvankelijk door veel mensen met de nodige scepsis ontvangen. Natuurlijk was het weglaten van het toetsenbordje dat vroeger op elke telefoon zat spectaculair, maar andere toestellen uit die tijd waren technisch al verder. Toch betekende het toestel een revolutie. De Apple iPhone was het eerste toestel dat een telefoon, internet en een muziekspeler ineen was.

Wie de kracht van de iPhone al heel vroeg zagen waren Gonny van der Zwaag en Jean Paul Horn. Op 19 december 2006 gingen zij van start met de iPhone Club, nog voordat het eerste toestel was gepresenteerd. Een opmerkelijke keus: het eerste Apple toestel kwam nooit officieel in Nederland beschikbaar. “We werden in het begin voor gek versleten: hoe kun je nu een site vullen over één telefoontje? Dat gaat helemaal nergens over. En 10 jaar later: here we are.” De iPhone Club publiceerde handleidingen hoe je een uit Amerika geïmporteerd toestel kon unlocken. Daarmee werd de site een plek voor nerds. De grote doorbraak kwam met de introductie van de iPhone 3Gs. “Toen dachten mensen: de kinderziektes zijn eruit, nu gaan we hem ook kopen. Vanaf dat moment is de site groot gegroeid.”

“30.000 artikelen verder ”

De iPhone Club heet inmiddels iCulture en alleen Gonny schreef de afgelopen tien jaar al 30.000 artikelen. De site draait onverminderd goed. En dat terwijl de nieuwste iPhones niet meer op het blinde enthousiasme kunnen rekenen van de eerste jaren. Apple lijkt minder innovatief te zijn geworden, terwijl de prijzen van de toestellen alleen maar stijgen. “In de loop van de jaren is het toestel alleen maar duurder geworden. De iPhone is één van de duurste smartphones die je kunt kopen. Ik heb de 256 gigabit 7 plus die kost meer dan 1000 euro. Het slaat natuurlijk eigenlijk helemaal nergens op voor een consument om elk jaar zo’n ding te kopen. Maar Apple kan het vragen, want mensen blijven het kopen, de 7 heeft weer verkooprecords gebroken. Zolang mensen het blijven betalen is het kennelijk value for money.”

Mensen zijn ook verwend geraakt. Ze verwachten telkens opnieuw grote vooruitgang, terwijl dat technisch onmogelijk is. “Het wordt gewoon lastiger om te innoveren omdat de componenten-industrie niet zo hard gaat als de smartphone fabrikanten misschien zelf zouden willen. Ik denk dat het een beetje de wet van de remmende voorsprong wordt. Apple wil niks liever wil dan een iPhone maken met een batterijduur van 100 uur, maar Samsung probeert dat en die toestellen exploderen allemaal. Gewoon puur omdat ze te sneller willen gaan dan de batterij-technologie aankan. Soms moet je even pas op de plaats maken.” De echte innovaties zie je op dit moment in producten naast de telefoon. Neem de draadloze koptelefoontjes van Apple. “Voor het eerst in jaren weer eens een product waarvan je zegt wow. Het werkt goed en de techniek is innovatief.”

“Eén van de grootste veranderingen is de afgenomen macht van de telecom operators”

Ondanks het feit dat de iPhone niet meer elke keer spectaculair anders en nieuw is, blijft het een bijzonder toestel. “De iPhone heeft allerlei losse apparaatjes vervangen. En het ‘open’ platform waarvoor je dingen kon ontwikkelen was natuurlijk heel belangrijk. Iedereen kon ontwikkelaar worden. Met de vorige generatie smartphones moest je of een heel groot bedrijf zijn of allerlei ingewikkelde toestanden uithalen. Met de appstore werd dat veel makkelijker: jongetjes van 18 konden apps programmeren en hadden daar gigantische successen mee. Dat was geweldig. Dat was één van de belangrijkste revoluties binnen de revolutie”, aldus Horn. Van der Zwaag: “Ik vind één van de grootste veranderingen dat de macht van de telecom-operators is afgenomen. In het begin was het nog zo dat telefoons een speciale schil kregen van Vodafone of T-Mobile of welke operator dan ook. Zij gaven de merknaam mee, bepaalden welke browser er op stond. Dat was bij Apple in het begin ook wel zo maar later kreeg je zelf de mogelijkheid om dingen te installeren. En daarnaast vind ik ook: het vervangt van alles. Niemand neemt meer een pocketcamera mee als hij op vakantie gaat, of een losse muziekspeler: het zit allemaal in één apparaat.”

De iPhone heeft ook een belangrijke rol gespeeld in de revolutie van mobiel internet. “Mensen die een iPhone hadden, en dan met name vanaf de 3g, waren meteen data grootverbruikers. Daarmee zijn ontwikkelingen versneld. De mobiel speelt nu een centrale rol in alles. Het heeft alles veranderd op entertainment-, informatie- en sportgebied.” Dat is een trend die versterkt kan worden nu er weer abonnementen met onbeperkt dataverbruik voor een vaste prijs worden aangeboden. En wat betreft de rol van de iPhone: die ontwikkelt zich mogelijk tot een slimme afstandsbediening voor van alles en nog wat. “Mijn telefoon kan niet meten hoe koud het buiten is, maar als ik een sensor op het dak plak kan ik die wel uitlezen en  in verband brengen met de thermosstaat in huis waardoor ik daar mijn temperatuur kan optimaliseren. Apple heeft in het verleden ook tegen de trend in niet gefocused op één ding goed doen, maar op drie dingen samenbrengen. Een eigenwijze innovatie in ontwikkeling.” 

(Een verslag van @daalder)

De afleveringen van Top Names zijn via Soundcloud en iTunes als podcast beschikbaar dankzij sponsoring van  Merchandise.