De opkomst van het internet gaf Marleen Stikker de kans om te experimenteren met nieuwe media. Ze werd bekend als mede-oprichter van De Digitale Stad en is nu directeur van Waag Society, het Amsterdamse research- en innovatiecentrum dat nieuwe media-toepassingen ontwikkelt voor de zorg, cultuur en onderwijs. Én ze is co-founder van het jaarlijkse crossmediafestival PICNIC. In deze Top Names vertelt ze over haar virtuele initiatieven en haar geloof in de groeiende innovatieve onderstroom.

“Ik geloof in verantwoordelijkheid bij burgers, niet bij instituties”

Het thema van de zevende editie van PICNIC is New ownership. Stikker is er blij mee, want ze ziet dat nieuw eigenaarschap tegenwoordig overal doorheen sijpelt. En dat is goed: “Ik geloof in nieuw eigenaarschap, waarbinnen je zelf beschikt over datgeen dat je nodig hebt om je leven te kunnen leiden. Niet ieder voor zich, maar genetwerkt. Dus niet een bedrijf dat energie levert, maar burgers zelf, genetwerkt, met een gedeelde verantwoordelijkheid.”

Schiet dat concept van nieuw eigenaarschap al wortel? Wel degelijk: “Je ziet dat nu in het denken over oplossingen van sociale vraagstukken. De verantwoordelijkheid wordt daarvoor niet langer gelegd bij kennisinstellingen en bedrijven, maar bij burgers”, aldus Stikker.

Wat er mis is met instituties? Die vertrouwen nog steeds op hun eigen, klassieke modellen van besluitvorming, waar je als burger op een klein forumpje af en toe mag interrumperen. Volgens Stikker is dat geen democratisering van macht te noemen: “Burgers zouden over dezelfde kennis moeten beschikken om hun handelen op te baseren als die instituties.”

“Plaats jezelf niet tegenover een institutie, maar stel jezelf en je visie centraal”

Het bevechten van instituties, kennisinstellingen en bedrijven is volgens Stikker echter geen productieve insteek. Ze stelt voor om jezelf, met je visie en je behoefte centraal te stellen en daarmee aan de slag te gaan. Het heft in eigen handen te nemen. Dat hoort bij nieuw eigenaarschap.

En een positieve instelling. Want hoewel ze zich verschrikkelijk kan ergeren aan bijvoorbeeld de manier waarop er binnen TEDxBinnenhof
cult gecreëerd wordt rondom boegbeelden, is een positieve instelling voor Stikker de enige goede levenshouding. En die wordt gevoed door haar vertrouwen in de huidige geïnformeerde onderstroom: “Er is nu een ‘informed crowd’ die dingen kan doen die voorheen onmogelijk waren. Wel lastig dat de politieke partijen daar niets mee doen.” Voor Stikker voelt het precies als 20 jaar geleden.

(Een verslag van Anke Hans)

Bekijk boven de samenvatting van vijf minuten (door Thierry van Remortel) en onder de complete aflevering.