De dagen dat een journalist alleen op pad ging met een opschrijfboekje zijn voorbij. Met een mobiele telefoon heeft een journalist een geavanceerd opnameapparaat/videorecorder op zak. En ook drones bieden kansen. Journalist Stijn Postema onderzocht al weer in 2014 voor nieuwejournalistiek.nl de mogelijkheden en onmogelijkheden van drones in de journalistiek . 

“Een drone is een instrument wat je als journalist goed kunt gebruiken om nieuws te verzamelen en te analyseren. Wat je met een drone kunt doen ligt deels redelijk voor de hand. Je kunt uit de lucht kijken of er wat meer over te vertellen valt over bijvoorbeeld een demonstratie of een calamiteit. Maar je zou je ook kunnen voorstellen dat je het voor onderzoeksjournalistieke doeleinden wordt inzet. Je kunt een drone uitrusten met sensoren en op die manier kijken of je op één of andere manier nieuws naar boven kunt halen.”

“ Journalisten zitten niet te wachten op het label gluur piloten”

Eén belemmering voor het gebruik van een drone door journalisten ligt op het terrein van de wetgeving. Behalve dat er in het algemeen beperkingen zijn waar je met een drone mag vliegen, was de wetgeving voor drones gebaseerd op de wetgeving voor  modelvliegtuigen. “Daarin ligt besloten dat het om hobbyisten gaat. Vervolgens wilden beroepsgroepen zoals journalisten en makelaars ook drones gaan gebruiken voor hun werk, maar dan kon niet want dat gingen ze het professioneel doen. Dus dezelfde drone kon wel door een hobbyist worden gebruikt, maar niet door een journalist. Een jongetje van 12 mocht bij wijze van spreken wel een brand wel met zijn drone in de lucht filmen, maar een journalist niet. Er lijkt nu meer ruimte te komen in de wetgeving.” Zie hier de regels betreffende drones, waar mag je wel en waar mag je niet vliegen.

Een ander probleem is dat van privacy. Met een drone kun je potentieel over hekken en afzettingen heen vliegen. Iets waar de politie ongetwijfeld niet op zit te wachten. Maar ook gewone burgers zullen niet altijd blij zijn met de inzet van drones. “Het laatste wat journalisten willen is dat zij met een drone aan het rondvliegen zijn en dat ze vervolgens het label krijgen van gluur piloten die overal eventjes aan het rondkijken zijn. Zeker in deze tijd waarin journalisten gewantrouwd worden zullen redacties daar heel voorzichtig mee zijn. Op het moment dat drones heel erg mainstream zijn en iedereen ze heeft en overal gebruikt dan is het voor journalisten net zo makkelijk om ze te gebruiken, maar zolang dat niet dat geval is vragen mensen zich af: wat moet die camera daar in de lucht? Is die mij aan het begluren en wat moeten ze met die informatie?”

“ Steeds meer outdoor sporten zullen met drones worden gefilmd”

Waar drones duidelijk van toegevoegde waarde kunnen zijn is in oorlogsgebied. Hoewel misschien beladen, aangezien drones daar ook worden ingezet om doelen te bombarderen, zorgt het ook voor meer veiligheid van journalisten. Beter met een drone een gebied verkennen, dan het zelf doen en dan het risico lopen neergeschoten te worden. Drones kunnen ook informatie verschaffen die voorheen lastig te verkrijgen was. De hoeveelheid deelnemers aan een demonstratie werd door de organisatoren en de politie altijd verschillend ingeschat. “Nu hang je er een drone boven en kun je het zelf uitrekenen. dan is je nieuws toch weer acurater. Dus bij demonstraties is het eigenlijk een vereiste dat daar een drone boven hangt”

Daarbij zijn de kosten natuurlijk vele malen lager dan toen er nog helikopters moesten worden ingezet voor beelden uit de lucht. “Ik verwacht dat steeds meer outdoor sporten met drones zullen worden gefilmd. Kijk naar de Tour de France. Die werkt nu nog met helikopters, maar dat is veel te duur. De technologie ontwikkelt zich heel snel, omdat er een aantal grote bedrijven achter zitten, maar ook omdat er een grote do it yourself community online bezig is met product verbetering en die kennis uitwisselt.” Postema is dan ook positief over de toekomst van de drone in de journalistiek. “Drones worden steeds goedkoper, steeds beter en steeds veiliger. En wat betreft die privacy: dat blijft ontzettend belangrijk om daar ontzettend veel over te praten.”

 (Een verslag van @daalder)

De afleveringen van Top Names zijn via Soundcloud en iTunes als podcast beschikbaar dankzij sponsoring van  Merchandise.