Bas van Abel stond aan de wieg van de Fairphone, een uit vervangbare blokjes opgebouwde telefoon. Hij wist dat idee tot een serieus uit te bouwen, maar de stap naar nog groter werd zijn ondergang. “Mijn vrouw heeft me echt bij de crisisdienst moeten afleveren.” Maar wat na zijn terugtreden een uitgebreid sabbatical had moeten worden, werd slechts vier maanden rust. “Vier maanden nadat ik bij Fairphone als CEO was vertrokken zat ik weer bij de notaris voor een nieuw bedrijf.” Dat is De Clique. Het bedrijf haalt gescheiden afvalstromen op bij restaurants en cateraars om daarvan nieuwe bruikbare dingen te maken.

“Wij kunnen van die biostromen nieuwe producten maken. Wij helpen cateraars met het scheiden van hun afval: sinaasappelschillen, koffiedrab, gekookt en ongekookt voedsel. Dat halen we met fietsen op, dat brengen we naar een hub. Daar doen we kleine verwerkingen, opslag en overslag en dan zorgen we dat het terecht komt bij allerlei partijen die daar mooie dingen mee doen. Eén van onze partners is bijvoorbeeld PeelPioneers en die maken van de sinaasappelschillen esoterische oliën die worden gebruikt in bier en zeep. We kunnen  dat weer terugverkopen aan horeca, de partijen waar wij de spullen ophalen. Zodoende hebben we een hele kleine gesloten cirkel waarbij we de stad als een grondstoffenleverancier zien.”

“ Snel schakelen”

De Clique is van start gegaan in Utrecht, maar de ambities reiken veel verder. “We beginnen klein, maar het is onze ambitie dat we een blauwdruk ontwikkelen die we zo kunnen uitrollen over andere steden. Dat hoeft niet alleen in Nederland, maar kan de hele wereld zijn.” Voordat het zover is hoopt het bedrijf binnen een jaar door te groeien naar 100 tot 150 klanten. “Daar halen we dan honderdduizend kilo per maand op. Dus dan gaat het best wel om volumes.” Of moeten we zeggen: ging. Door de corona crisis zijn veel restaurants gesloten of draaien op halve kracht. Daarmee valt de aanvoer van grondstoffen voor De Clique voor een belangrijk deel ook weg. Hierdoor haakte een potentiële investeerder op het laatste moment af.

“We zijn daarbij in deze fase nog afhankelijk van investeringen. We hebben nog meer kosten dan inkomsten, we kunnen nog niet organische groeien. We zaten net op het punt dat we een investeringsronde succesvol konden afronden, maar die investeerders hebben nu gezegd: we wachten het allemaal even af. Dus we hebben de lonen per direct stop moeten zetten. We weten dat het tijdelijk is en we komen er wel overheen, maar het is best zuur voor mensen die er al best veel tijd in hebben gestoken en hard gewerkt hebben om hier te komen dat je ineens alles on hold moet zetten. Maar je weet als startup ook dat dingen nooit zeker zijn.” Voorlopig draait het bedrijf door zonder lonen te betalen.  “Het leuke is dat omdat je een klein bedrijf hebt snel kan schakelen … we zijn rond de tafel gaan zitten en hebben gezegd: horeca gaat het een tijdje niet worden maar we waren ook al een tijd bezig met grote organisaties: NS stations, de Jaarbeurs en daar zetten we nu versneld op in.”

“Beetje blij van de crisis ”

De belangrijkste les die Van Abel van zijn tijd bij Fairphone heeft geleerd: je kunt het systeem niet veranderen zonder het systeem. “Als je het systeem witl veranderen dan moet je accepteren dat je volgens de regels van het systeem moet gaan werken. Je wordt gedicteerd door de regels van het systeem dat je wilt veranderen Je moet meebewegen.”

Daarnaast heeft hij geleerd om op tijd te stoppen. “Ik was te lang bezig met dingen doen die ik ooit gedaan had en die me ook niet echt lagen: denk bijvoorbeel aan het aansturen van een management team. Ik vergelijk het wel met voetbal. In een vrije rol ren ik het hardst en schop ik hem erin, maar op het moment dat je op positie moet gaan spelen word ik al kriebelig, maar zet me alsjeblieft niet langs de lijn om instructies te geven want dan ga ik me vervelen.”

En hoewel heel veel ondernemers lijden onder de corona crisis, krijgt Van Abel er juist energie van. “Als je ziet hoe ongeloofelijk fantastisch het avontuur is: het begin, het opzetten van het bedrijf, maar ook de problemen waar je tegenaan loopt, heel snel moeten schakelen. Ik wordt daarom ook een beetje blij van de crisis. Het gaat daarbij echt om het oplossen van iets. Bij hele zware problemen raak ik wel opgewonden. Ik vind het ook heel leuk om onverwachte problemen op te lossen. Dat is ook de creativiteit van ondernemers. Ik denk dat we dat de komende tijd ook heel veel gaan zien.”

Bang om daar opnieuw aan onderdoor te gaan is Van Abel niet. “We zijn nu met een driekoppige directie, met meer directeuren dan werknemers. Fantastisch. Heel veel gespreide verantwoordelijkheid. En ik weet nu dat we eerder moeten funden. Dat heeft bij Fairphone te lang geduurd. Ik vind het heel leuk om te helpen dingen op te bouwen. Om praktische dingen te doen, om strategische dingen te doen. Maar alles wat er tussenin zit aan operatie inrichten en managen daarvan heb ik gezegd: dat is niet mijn rol. Dus ik ben de CFO, de IT specialist, de merkenbouwer, maar vooral niet de manager in het bedrijf. En ik denk dat ik dat heel lang ga volhouden.”

(Een verslag van @daalder)

De afleveringen van Top Names zijn via Soundcloud en iTunes als podcast beschikbaar.

Vind je het waardevol wat we doen? Steun ons door FMT Member te worden!