Egbert-Jan Sol is directeur High-Tech Systems en Materials bij TNO. In het verleden was hij onder andere werkzaam voor Philips en Ericsson.

Hij wil het in deze FMT Essential hebben over chemergy. Chemergy is de combinatie van energie en chemie. In de toekomst gaan we volgens Sol een overschot krijgen van elektriciteit en CO2. Door de toepassing van chemergy kunnen we die overschotten gaan omzetten in een brandstof, namelijk methanol. De keuze voor methanol is logisch, het is vloeibaar tot 60 graden en je vindt al in je keukenkastje als brandspiritus.

Wat we precies met dat methanol kunnen doen, dat volgt later. Bij chemergy zijn er dus twee onderdelen; energie en chemie. Het onderdeel energie bestaat uit het volgende. Volgens Sol krijgen we een overschot aan elektriciteit en hij legt uit hoe dat komt: “De wet van More leert ons dat in computerchips het aantal transistors verdubbelt  in 24 maanden. Door die snelle ontwikkeling is de prijs van computerchips in 20 jaar tijd met een factor 300 gedaald”, vervolgt hij. Deze prijsontwikkeling wordt het leercurve effect genoemd. Hoe meer er van een artikel geproduceerd gaan worden hoe meer de prijs daalt. Hij voorziet dat dit ook bij zonnepanelen gaat gebeuren. “Zonnepanelen worden sneller dan andere vormen van alternatieve energie goedkoper. Dat betekent dat mensen binnen tien jaar allemaal zonnepanelen op het dak hebben.” Met die zonnepanelen wordt dan wel schone energie opgewekt, maar dat zorgt dan voor een probleem. “Als iedereen zonnepanelen heeft dan leveren we meer energie aan het netwerk dan we verbruiken op dat moment. Het netwerk brandt dan door en dat wil je niet”, zo vertelt de directeur van TNO.

We zitten dus in de toekomst met een overschot aan elektriciteit door de zonnepanelen, maar hoe zetten we dat dan om in methanol? Daar komt het onderdeel chemie bij kijken.

Sol: “Dat overschot van energie wil je gaan opslaan, maar de vraag is hoe je dat gaan doen? Je kunt er de batterijen van auto’s mee gaan opladen, maar die zitten na een tijdje ook allemaal vol, dus dat is ook geen optie”, zo legt hij uit. Wat dan wel een optie is? Hij vervolgt: “Eigenlijk wil je het opslaan in chemie want op aarde is dat de enige oplossing. Opslaan in elektriciteit is alleen gebeurd bij de ‘Bing Bang’ voor een paar seconde, energie opslaan in waterstof gebeurt in de zon bij een paar honderd miljoen graden celsius, dus dat zijn geen bruikbare alternatieven. Bij onze druk en tempratuur is dus opslaan in koolwaterstof (zoals methanol) de enige oplossing”, zo legt hij uit.

Op de vraag hoe je dan die methanol thuis opslaat en in welke vorm antwoordt Sol: “Mijn ideaalbeeld is een soort koelkast die je thuis hebt staan. Die koelkast sluit je aan op de kraan net zoals een wasmachine en als de zon voldoende schijnt gaat die ‘koelkast’ methanol produceren.” Het productieproces van methanol is niet zo simpel als het lijkt. Het water wordt onder stroom gezet zodat de waterstofmoleculen vrijkomen die nodig zijn voor methanol. De CO2 dient dan ook aan die koelkast toegevoegd te worden. Sol: “Dat is nog wel een uitdaging overigens.” Die CO2 en waterstof vormen dan samen weer methanol. Waarom er voor methanol gekozen wordt is hij helder: “Methanol kun je nog gebruiken voor je verwarming of in je benzinemotor gooien.” Sol vervolgt: “Deze  ontwikkeling gaat er in 2050 voor zorgen we een sustainable energievoorziening hebben.”